Şahıs firması ve limited şirket birbirinden farklı teşebbüsler olarak karşımıza çıkıyor. Dolayısıyla bir girişimcinin ikisi arasındaki farkları bilmesinin son derece önemli olduğunu belirtmek yanlış olmaz. Şahıs firması, düşük başlangıç maliyetleri ve kurulum kolaylığıyla hemen yükselmek isteyen girişimciler için cazip bir seçenek olarak tanımlanabilir. Limited şirket ise fazla sermaye gerektirmesine rağmen uzun vadede büyüme potansiyeli, şirketin mali yapısının güçlendirilmesi ve hissedarlık esnekliği gibi avantajlar sunuyor. Bu yazımızda şahıs şirketi ile limited şirket arasındaki farklar ile birlikte avantaj-dezavantaj konularını ele alıyoruz.
Şahıs Şirketi Nedir?
Şahıs şirketi, bir işletmenin tek bir kişi tarafından işletildiği ve bu kişinin kuruluşun sahibi olduğu ticaret şeklidir. Şahıs şirketi, Türk Ticaret Kanunu’na göre bireysel işletme olarak da adlandırılır. Bu türden kuruluşların temel özelliği işletmenin tüm sorumluluğunun şirket sahibine ait olmasıdır. Bu tür bir iştirak, sahibinin adı altında kaydedilir ve kuruluş adında “Şahıs Şirketi” veya “Şti.” ibaresi bulunur. Şahıs şirketleri, genellikle küçük ölçekli kuruluşlarda, müteşebbis girişimlerinde ya da tek kişilik faaliyetlerde tercih edilir. Bu tür işletmelerin kuruluşu ve yönetimi diğer şirket türlerine göre daha basittir.
Limited Şirket Nedir?
Limited şirket, bir veya daha fazla ortak tarafından kurulan, sermayesi belli paylara bölünmüş ve ortakların sınırlı sorumluluğu bulunan bir ticaret iştiraki türüdür. Limited şirketin sermayesi, ortaklar tarafından belirli paylara bölünür ve bu paylar kuruluşun karşılığında ortaklar tarafından ödenir. Limited şirketler, Türk Ticaret Kanunu’na göre kurulur ve kayıtları Ticaret Sicili’nde tutulur. Şahıs şirketi ile limited şirket arasındaki farklar konusunda bütçe, ortaklık, vergi ayrımları bulunur.
Şahıs Şirketi Kurmanın Avantajları Nelerdir?
Şahıs şirketi genellikle başlangıç için, düşük sermayeli ya da küçük işletme bazlı kuruluşlar için uygun bir iş modelidir. Bu noktada ön plana çıkan temel şahıs şirketi avantajlarını şu şekilde sıralayabiliriz:
- Düşük kuruluş maliyeti
- Düşük muhasebeci ve mali müşavir giderleri
- Düşük defter tasdik ücretlendirmeleri
- Yalnızca 2 iş günü içinde aktivasyon ve böylece hızlı faaliyet başlangıcı
- 1 iş günü içerisinde kapanış olanağı
- Kademeli vergi sisteminin nispi geçerliliği
Limited Şirket Açmanın Avantajları Nelerdir?
Limited şirket açmanın hacim, köklü yapı ve esnek ortaklık yapısı nedeniyle birtakım avantajları mevcuttur. Şahıs şirketi ile limited şirket arasındaki farklar avantaj ve dezavantaj açısından da ele alınmalıdır. Genel olarak limited şirket avantajlarını şu şekilde listeleyebiliriz:
- Şirket kurulumu için 1 ortağın yeterliliği
- Sabit vergilendirme oranı
- Gelir paylaşımı kolaylığı
- Çoklu ortaklık organizasyonunun getirisi olarak kolay maliyet bölüşümü
- Pay sahiplerinin hisse devirlerinde değer yitimine uğramaması
- Hızlı büyüme dinamikleri
Şahıs Şirketi ve Limited Şirket Arasındaki Temel Farklar Nelerdir?
Şahıs şirketi ile limited şirket arasındaki farklar birkaç noktada belirginleşir. İlk olarak şahıs şirketi, işletme sahibinin kişisel olarak işletmeyi yönettiği ve tüm sorumluluğunun kişisel varlıklarıyla sınırlı olduğu bir kuruluş türüdür. Limited şirket ise işletmenin ayrı bir yasal varlık olarak kabul edildiği ve kuruluş sahibinin sorumluluğunun sınırlı olduğu bir yapıdır.
Şahıs şirketi ile limited şirket arasındaki farklar konusunda bir diğer husus da ortak sayısı gerekliliğidir. Bir şahıs şirketi, tek bir kişi tarafından kurulabilirken limited kuruluş en az bir ortak tarafından kurulmalıdır. Aynı zamanda sermaye gereksinimleri açısından bakıldığında, limited şirketin bütçe gereksinimleri daha yüksektir. Şahıs şirketi kurulurken genellikle daha az sermaye gereklidir. Şahıs şirketi limited şirketi farkı konusunda son olarak vergi konusu devreye girer. Şahıs şirketi işletme sahibinin kişisel gelir vergisine tabi olurken, limited kuruluş kendi kurumlar vergisini öder. Şahıs şirketi ile limited şirket arasındaki farklar konusunda bütçe ve vergi hususu da geçerlidir.
Şirket Kuruluş Süreçleri
Şahıs şirketi ile limited şirket arasındaki farklar kuruluş sürecinde de geçerlidir. Limited şirket ve şahıs şirketi kuruluş süreçlerinin aynı olmaması, her iki türün yasal ve finansal yükümlülükleri ile ilgilidir. Limited şirket kuruluşu, MERSİS üzerinden başvuru yapmayı, şirket sözleşmesinin hazırlanmasını ve noter onayını gerektirir. Şahıs şirketinin kuruluşu ise daha az bürokratik işleme ihtiyaç duyar ve tüm bu prosedürler genellikle daha hızlı bir şekilde tamamlanır. Şahıs şirketi ile limited şirket arasındaki farklar konusunda prosedür ve bürokrasi ayrımları da bulunur.
Maliyet ve Bütçe
Şahıs şirketi ile limited şirket arasındaki farklar konusunda finansal bütçe de devreye girer. Limited şirket ve şahıs şirketi arasındaki maliyet ve bütçe farkları, girişimciler için önemli bir karar noktasıdır. Şahıs şirketi kurulumu genellikle daha düşük maliyetlidir ve noter harçları, ticaret odası kayıt ücretleri gibi bazı küçük harçlardan oluşur. Öte yandan limited şirket kurulumu daha yüksek başlangıç sermayesi gerektirir. Aynı zamanda limited şirketlerin belirli bir en az esas sermaye miktarını ortaya koyması şartı bulunur.
Ortaklıklar ve Paydaşlar
Limited ile şahıs şirketi arasındaki farklar hususunda ortaklıkların yapısı konusu da göz önünde bulundurulmalıdır. Limited şirket ve şahıs şirketi arasında ortaklık ve paydaşlar açısından önemli ayrımlar mevcuttur. Şahıs şirketleri genellikle tek bir kişi tarafından kurulur ve işletilir. Bu da işletme sahibinin hem şirketin mal varlığı hem de şahsi mal varlığı ile şirket borçlarından sorumlu olduğu anlamına gelir. Bu yapıda, paydaş ilişkileri doğrudan şahsi olup, ortakların değişmesi veya ayrılması diğer şirket modellerine göre komplikedir.
Öte yandan limited şirketler birden fazla ortağa sahip olabilir ve her bir tüzel kişinin sorumluluğu yatırdıkları sermaye ile sınırlıdır. Limited şirketlerde ortaklık payları, şirket sözleşmesi ile düzenlenir ve hisse devri veya ortak değişikliği daha esnek bir şekilde gerçekleştirilir. Yani şahıs şirketi ile limited şirket arasındaki farklar, ortaklık ve paydaşlık yapısında da ortaya çıkar.
Girişimciler için Hangi Şirket Türü Daha Avantajlı?
Şahıs şirketi ile limited şirket arasındaki farklar son derece ayırt edicidir ve bu da iş kurma noktasında bir karar vermeyi gerektirir. Girişimciler için hangi şirket türünün daha avantajlı olduğu, iş planlarına, hedeflerine ve bütçelerine bağlı olarak değişir. Kısa vadede, özellikle yeni girişimciler için, düşük başlangıç maliyetleri ve daha az bürokratik işlem prosedürü nedeniyle şahıs şirketi kurmak daha avantajlı olabilir. Uzun vadede ise daha sağlam bir temele sahip olması, ortaklık yapısının esnekliği ve kuruluşun büyüme potansiyeli gibi nedenlerle limited şirket tercih edilebilir. Daha sonradan şahıs şirketi limited şirkete çevirme işlemiyle iki farklı kuruluş yapısı arasında geçiş yapmak da mümkündür.