Fatura, satışı yapılan her hizmet ya da ürünün belgelenmesine yardımcı olan bir dökümandır. Satış işleminin gerçekleştirildiğini kanıtlayan bir belge olan fatura, yapılan her işlemin sonucunda kesilmelidir. Fatura kesilmediği durumlarda işletmelerde çeşitli yaptırımlarla karşılaşabilir. Fatura kesilmesi, işlemlerin hem alıcı hem de satıcı için güven altına alınmasına yardımcı olur. Örneğin, eğer fatura kesilmezse ürünü satın alan alıcı iade işlemlerini gerçekleştiremez. Çünkü iadeye konu olan ürünün alındığı fatura aracılığıyla kanıtlanır. Tüketicilerin haklarını koruma altına alan faturalar, bu yönüyle de oldukça önemlidir. Bununla beraber faturalar düzenlenirken bazı istisnai durumlar da ortaya çıkabilir.
Bazı ürünlerin KDV oranı sıfır ise o ürün istisna guruna girer ve istisna faturası düzenlenmesi gerekir. Taşımacılık, diplomatik, ithalat, sosyal ve askeri amaçlı, araçlar ve petrol aramaları istisnaya konu olabilir. İstisnaya konu olan hizmet ya da ürünlerin satışını gerçekleştiriyorsanız fatura düzenlerken KDV tutarını 0 olarak girip ardından istisna kodunu ilgili bölüme yazmanız gerekir. Bununla beraber KDV tutarı 0 olsa bile yine de bir fatura düzenlenmesi zorunludur. Fatura, yapılan işlemlerin resmi hale gelmesini sağladığı için takibini kolaylaştırır. Ayrıca bu takip sayesinde yapılan işlemlerin yasal olup olmadığı da kontrol altına tutulur.
Fatura kesilmediği takdirde yapılan işlemlerin takibi yapılamayacağı için çeşitli cezalar ve yaptırımlar ortaya çıkar. Siz de Bizim Hesap sayesinde faturalarınızı nasıl daha hızlı bir şekilde düzenleyebileceğinizi öğrenebilir, fatura kesim cezalarıyla karşılaşmadan işletmenizin işlemlerini pratik bir şekilde gerçekleştirebilirsiniz. Finans işlemlerinizi tek bir noktadan takip etmek ve kesilmesi gereken faturaların zamanını kaçırmamak için Bizim Hesap aracılığıyla işlemlerinizi kolayca gerçekleştirebilirsiniz.
Fatura Hangi Bilgileri İçerir?
Her faturada olması gereken bazı bilgiler vardır. Faturanın nasıl düzenlenmesi gerektiği genel olarak şu şekilde özetlenebilir:
- Faturanın düzenlenme tarihi oldukça önemlidir. Ayrıca seri ve sıra numarası da fatura üzerinde bulunmalıdır.
- Faturayı düzenleyen kişinin isminin de belgede yer alması gerekir. Fatura kişi yerine ticaret unvanı üzerinden kesiliyorsa o unvana yer verilmelidir.
- Faturanın düzenlendiği iş yerinin adresi de belgenin üzerinde bulunmalıdır.
- Satılan mal ya da miktarı ve fiyatı da fatura üzerinde bulunması zorunlu bilgiler arasında yer alır.
Bütün bu bilgileri programlar aracılığıyla faturalarınıza kolaylıkla ekleyebilir, süreçleri pratik bir şekilde takip edebilirsiniz.
Kimler Fatura Kesmek Zorundadır?
Hizmet ya da mal satmak fatura kesmeyi gerektiren işlemler arasında bulunur. Fiziki olarak bir mal alınmıyor olsa bile yapılan işlem faturaya konu olur. Her ne kadar fatura kesmemek kısa vadede kazanç kaybının önüne geçilmesi olarak gözükse de uzun vadede şirket ve kişilerin çeşitli problemler yaşamasına neden olur. Cezai uygulamalar sonucunda beklenmedik kayıplar yaşayabilirsiniz. Kimlerin fatura kesmesi gerekir sorusunun yanıtı ise şu şekilde açıklanabilir:
- İlk olarak birinci ve ikinci sınıf olarak nitelendirilen tüccarların fatura düzenlemesi zorunludur.
- Serbest meslek erbapları da yaptıkları işlemleri faturalandırmalıdır.
- Eğer tüccarların kazançları basit usulde tespit ediliyorsa onların da fatura düzenlemesi gerekir.
- Bazı çiftçilerin defter tutma mecburiyeti vardır ve bu çiftçilerin de fatura düzenlemesi gerekir.
- Esnaf vergiden muaf olsa bile fatura düzenlemelidir.
- Satış işlemi internet üzerinden ya da fiziki olarak gerçekleştiriliyor olsa da fatura kesilmesi zorunludur. Yukarıda bahsedilen kişi ve kurumlar fatura keserek satış işlemlerini gerçekleştirmelidir.
Faturasız ürün satışı tespit edildiğinde çeşitli cezalar uygulanır. Bununla beraber faturasız işlem yapıldığında siz de tespit ettiğinizde ilgili mecralara şikâyette bulunabilirsiniz. ALO 189 Vergi İletişim Merkezi ya da ALO 124 TÜİK üzerinden faturasız işlemleri yapan şirket ya da kişileri şikayet edebilirsiniz.
Fatura Düzenlenmediğinde Hangi Cezalar Verilir?
Faturasız satış işlemi gerçekleştirmek genel olarak bir suç teşkil eder. Vergi Usul Kanunu’na göre yapılan satışların kayıt altına alınabilmesi ve takibinin gerçekleştirilebilmesi için fatura kesilmesi zorunludur.
- Eğer bir hizmet ya da ürün satışı için fatura kesilmediği tespit edilirse fatura yazılması gerekilen tutarın %10’u oranın ceza ödenmesi gerekir. Bu durum, vergiye konu olan ürünün KDV tutarı %1 ya da %18 de olsa aynı şekilde uygulanır.
- Fatura kesilmiş olmasına rağmen kesilen faturada tutarın eksik olduğu fark edilirse aradaki fark üzerinden yeni bir hesaplama işleminin gerçekleştirilmesi gerekir. Bu hesaplama sonucunda yeni ceza tutarı belirlenir.
- Faturasız ürün satışları gerçekleştirilirken bir üst sınır da bulunur. Şirketler, bu üst sınırın üzerinde faturasız satış işlemini gerçekleştirme hakkına sahip değildir. 2023 yılında bu üst sınırın tutarı 1.100.000 ₺ olarak belirlenmiştir. Bununla beraber bu tutuar 2022 yılında 250.000 ₺ iken 2021 yılında 190.000 ₺ idi.
- Her yıl faturasız satış yapma üst sınır fiyatı değiştiği için işletmelerin bu konuda dikkatli davranması ve süreci sıkı bir şekilde takip etmesi gerekir.
- Faturasız satış yapan işletmenin yanı sıra faturasız alışverişi kabul eden tüketici de suçlu olarak kabul edilir. Bu durumda müşteri için de cezai yaptırımlar söz konusu olur. Faturasız bir şekilde mal ya da hizmet almayı kabul ettiyseniz ve bu işlem tespit edildiyse fatura tutarının %20’sini ceza olarak ödemeniz gerekir.
- Faturasız satış yapan işletmeler genellikle bu işlemi vergiden kaçmak için gerçekleştirir ve her kazanç üzerinden belirli bir oranda vergi alınması gerektiği için süreci zora sokarlar. Faturasız satış işlemi gerçekleştirildiğinde devlete ödemesi yapılan Katma Değer Vergisi’nden kaçılmış olur ve kamu alanında bu durum çeşitli zararlara neden olur. O yüzden fatura kesmek kesinlikle bir zorunluluktur.
Şirketi Olmayan Kişiler Fatura Kesebilir mi?
Türkiye’de kazanç sağlayan her birey vergi ödemekle yükümlüdür ve vergiye konu olan hizmet ya da mal satışı faturalardan tespit edilir. Bundan dolayı şirket sahibi olmayan kişiler de çeşitli pusulalar düzenleyerek faturalandırma işlemini gerçekleştirmelidir. İki kopya olacak biçimde hazırlanan serbest meslek makbuzu, freelance çalışan kişiler tarafından hazırlanması gereken bir belgedir. İki kopyanın bir tanesi müşteride kalırken diğeri makbuzu kesen kişinin kendisin kalır. Kendi işinizi yapıyor ya da serbest meslek çalışanıysanız serbest meslek makbuzları aracılığıyla verginizi ödeyerek herhangi bir cezai yaptırıma uygulamadan işlemlerinizi gerçekleştirebilirsiniz.
Eğer internet üzerinden satış yapıyorsanız ya da serbest meslek çalışanıysanız bazı durumlarda vergiden muaf olabilirsiniz. Eğer yıllık elde ettiğiniz toplam gelir 240.000 ₺’nin üzerine çıkmıyorsa şirket kurmanıza gerek olmasa da gider pusulaları aracılığıyla kazançlarınızı göstermelisiniz. Bununla beraber bu muaf durumundan yararlanmak için Esnaf Vergi Muafiyeti Belgesi alınması gerekir. Ardından herhangi bir bankada ticari bir hesap açıldıktan sonra tüm kazançların bu banka hesabı üzerinden gerçekleştirilmesi gerekir. Her ne kadar belirli bir tutarın altında gelir elde edenlen vergi muafiyetinden yararlanmaya hak kazansa da yaptığı satışları faturalandırmazsa yine de ceza ile karşılaşır.
Bizim Hesap sayesinde kesmeniz gereken faturaları pratik bir şekilde öğrenebilir ve muhasebe uygulaması aracılığıyla işlemlerinizi gerçekleştirebilirsiniz. Ücretsiz e-fatura entegrasyonu sayesinde belgelerinizi pratik bir şekilde oluşturabilirsiniz. E-ticaret yapıyorsanız da benzer şekilde entegrasyon hizmeti sunan Bizim Hesap sayesinde vergi ödemelerinizi ya da fatura düzenleme işlemlerinizi hızlı bir şekilde tamamlayabilirsiniz.