Faturasız ürün satmanın bazı cezai yaptırımları vardır. Bu yaptırım, genellikle para cezası şeklindedir. 2022 yılında uygulanan para cezası, 2023 yılında güncellenmiştir. Eğer bir satışın yapıldığını kanıtlayan fatura kesilmezse, faturasız ürün satışı yapılmış olunur. Vergi Usul Kanunu’na göre bunun usulsüzlük cezası vardır. Bu kanunun ilgili maddesine bakıldığında Maliye Bakanlığı tarafından belirlenen özel durumlar haricinde her alışveriş için fatura kesme zorunluluğu vardır. Bunun aksi durumlarda ise hem alıcı hem de satıcı için bir cezai yaptırımı söz konusudur. Faturadaki meblağın ya da meblağ farkının %10’u kadar ceza uygulanır.
2023 yılında herhangi bir ürünün satışı için fatura kesilmezse, her bir belge türüne ilişkin olarak 2.200 TL usulsüzlük cezası uygulanır. Bu durumda her bir belge için toplam ceza tutarı 110.000 TL’dir. Her bir belge türüne ilişkin 1 yıl içinde kesilecek ceza toplamı ise 1.100.000 TL’dir. Bu değerler, 2023 yılındaki azami değerleri ifade eder.
Faturasız Ürün Almak ve Satmak Suç mu?
Faturasız ürün satmak da bir ürünü faturasız olarak satın almak da büyük bir suçtur. Ancak faturasız ürün satan kişiler de vardır. Bu kişiler vergi mükellefi olmadığı için vergisiz e-ticaret yapabilirler. Ancak vergi mükellefi olanlar için faturasız ürün satmak mümkün değildir ve suç sayılır. Faturasız olarak alınan ürünlerin kaçak ya da çalıntı olma ihtimali çok yüksektir; dolayısıyla bu ürünleri satın alan kişiler de suçlu sayılır. Hem geleneksel ticarette hem de e-ticarette faturasız ürün satın alınamaz. Eğer alınırsa, satıcıya kesilen cezanın belli bir miktarı alıcıya yansıtılır. Alıcılarda olan koşul gibi satıcılarda da belli koşullar altında faturasız ürün almak suç sayılmaz.
Ürün Satarken Neden Fatura Kesilmelidir?
Yapılan satışların gerçekleştiğini kanıtlayan belge, faturadır. Dolayısıyla alışverişlerde alıcı ve satıcı için bir güven ortamı sağlar. Herhangi bir anlaşmazlık durumunda, fatura o alışverişi belgeleyerek anlaşmazlığı çözmek için kanıt olarak kullanılabilir. Ayrıca ürünü iade etme durumunda da faturaya ihtiyaç duyulur. Fatura olmadığı zaman o alışveriş kanıtlanamadığı için ürünü iade etmek de mümkün değildir. Aynı zamanda satıcılar, yaptıkları her satış için bazı vergiler ödemek zorundadır. Yaptıkları satış tutarına göre ödemeleri gereken vergi miktarı değişiklik gösterir. Faturalar sayesinde yapılan satışlar ve yılsonu elde edilen gelirler kayıt altına alınır.
Şirket Kurmadan Fatura Kesilebilir mi?
Fatura kesmek için şirket sahibi olmanın gerekliliği son dönemlerde oldukça merak edilmektedir. Eğer bir şirketiniz yoksa ve freelance iş yapıyorsanız, gider pusulası uygulamasını ya da serbest meslek makbuzunu kullanabilirsiniz. Şirket sahibi olmayan kişilerin kestiği ve iki nüsha olarak hazırlanan belgeye serbest meslek makbuzu adı verilir. Bu nüshalardan biri faturayı kesen kişide, diğeri ise müşteride kalır. Şirket sahibi olmayan kişiler, bu serbest meslek makbuzunu keserek gelir vergisi ödeyebilirler. Gider pusulası uygulaması da alınan ürün ya da hizmetin belgelendirilmesi için kullanılır. Ama bu fatura satıcı tarafından değil, müşteri tarafından hazırlanır.
Faturasız Ürün Satışı Nasıl Tespit Edilir ve Nereye Şikayet Edilir?
Faturasız bir şekilde satılan ürünler, alıcıların şikayeti ile tespit edilebilir. Bu durum belirlenir belirlenmez de cezai işlem uygulanır. Dolayısıyla Vergi Usul Kanunu’nun 231’inci maddesince ürünün teslim tarihinden itibaren en fazla 7 gün içinde faturası düzenlenmelidir. Bu süre zarfında fatura düzenlenmezse hiç düzenlenmemiş sayılır. Faturasız olarak gerçekleştirilen satışlar, pek çok yere şikayet edilebilir. Bunlar:
- Alo 124 – Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK)
- Alo 189 – Gelir İdaresi Başkanlığı
- E-devlet üzerinden Gelir İdaresi Başkanlığı “Vergi Kayıp ve Kaçağına İlişkin İhbar Bildirimi” araması
- ihbar@maliye.gov.ct.tr e-mail adresine mail atarak
- Vergi dairesine giderek bizzat şikayet ederek
İnternetten Faturasız Ürün Satılabilir mi?
E-ticaretin giderek yükselişte olduğu günümüzde internetten yapılan satışlar için fatura kesme zorunluluğu bulunup bulunmadığı merak edilir. Ürün internetten de satılsa, bu alışverişten elde edilen gelirin vergilendirilmesi gerekir. Hem pazaryerlerindeki mal ve hizmet satışları hem de sosyal medya aracılığıyla yapılan e-ticaret işlemleri için satışları vergilendirme zorunluluğu vardır. Aksi takdirde pazaryerlerinin de ciddi yaptırımları olabilir. E-ticaret yaparken aşamalardan biri de kargolamaktır. Müşteriye ulaştırmak için ürünü kargoya götürdüğünüzde bir irsaliye belgesi vermeniz gerekir. Dolayısıyla faturasız satış yapmanın çok büyük riskleri vardır. Bunlar:
- Ürünü sattığınız pazaryerinin yaptırımları olabilir.
- Karayolları Kanunu’na bağlı olarak kargolama esnasında irsaliyenin olmaması ile ilgili yaptırımlar uygulanabilir.
- Gelir İdaresi Başkanlığı’nın cezai yaptırımları vardır. Bu durumda şirket kapanmaya kadar gidebilecek büyük sorunlar ve riskler yaşayabilir.
Ürün Satışında Faturayı e-Fatura veya e-Arşiv Olarak Kesmenin Avantajları
Satış yapan işletmeler için e-Fatura ve e-Arşiv uygulaması oldukça büyük bir kolaylık sağlar. Bu elektronik faturalar zaman kazandırma açısından büyük bir avantaj sunar. Elektronik ortamda hazırlanan bu faturalar, dakikalar içinde müşteriye iletilebilir. Kağıt faturada olduğu gibi yazdırma, onaylama ve kargolama gibi süreçlere gerek yoktur. Aynı zamanda elektronik ortamda kayıt altında duran bu faturaların kaybolma riski de yoktur. Kağıt kullanımı olmadığı için de çevre dostudur ve maliyetleri minimuma indirger.
Elektronik ortamda hazırlanan bu e-Faturaların çıktısını alarak fiziksel olarak göndermek zorunlu değildir. Vergi mükellefi olmayanlar için düzenlenen e-Arşiv faturalar ise isteğe bağlı olarak elektronik ortamda ya da kağıt olarak iletilebilir.
Ürün Satışı için Fatura Keserken Nelere Dikkat Edilmelidir?
Herhangi bir ürünün satışı için fatura kesilirken dikkat edilmesi gereken pek çok detay vardır. Bunlar aşağıda sıralanmıştır:
- Hizmeti ya da ürünü alan tarafın fatura isteme zorunluluğu vardır. Faturayı düzenlemesi gereken taraf ise ürünü ya da hizmeti satan kişidir.
- Fatura üzerinde yer alan tüm bilgiler doğru olmalıdır. Bu bilgilerin doğru olmaması suç olarak sayılır.
- Fatura, seri numarasına göre düzenlenmelidir.
- Fatura, mal veya hizmet satıldıktan sonra 7 gün içinde düzenlenmelidir.
- Faturayı basacak matbaanın Maliye ile anlaşmalı olması gerekir.
- Fatura iki nüsha şeklinde hazırlanmalıdır. Biri aslı, diğeri de suretidir ve bir tanesi alıcıda diğeri ise satıcıda durur.
- Faturada yer alan herhangi bir bilgi yanlış yazılırsa, ne yazıldığı görünmeyecek kadar karalamamak gerekir. Eğer hatalı bir durum varsa, yazılanı tamamen karalamak ya da silmek yerine hatalı olan kısmın üstü çizilmeli ve asıl yazılması gereken bilgi altına yazılmalıdır.
- Hatalı olarak yazılan faturayı kesinlikle çöpe atmamalısınız. Üzerine “İPTAL” yazarak diğer faturaların yanında saklamalısınız.
- Eğer fatura yırtılırsa ya da parçalanırsa, parçaları birleştirerek bütün nüshaları ile birlikte fatura dosyasında muhafaza etmelisiniz.
- Fatura tutarının tümü alıcı tarafından ödendiyse, bu miktar fatura üzerinde mutlaka belirtilmelidir.
- Faturaları mürekkep ya da makine ile doldurmak gerekir. Bunun amacı, yazıların silinmemesidir.
Fatura işlemlerinizin aksamaması ve yaptığınız her satış için kolayca fatura kesmek için Bizim Hesap’ın online ön muhasebe programını kullanabilir ve dakikalar içinde e-Fatura oluşturabilirsiniz. Fatura kesimi ile ilgili tüm işlemleri kolay bir şekilde halletmek için hemen Bizim Hesap’a geçerek hem yasal sürece uygun hareket edebilir hem de büyük bir avantaja sahip olabilirsiniz.