Vergi Nedir?
Vergi en genel tanımı ile çeşitli kamu hizmetlerini karşılamak amacıyla toplanan paradır. Devlet ya da yerel yönetimler, kanunlar ile belirlenen çerçevede yurttaşların gelirleri üzerinden ya da ürün ve hizmetlere ek olarak belirlediği oranda vergi toplar.
Vergi kapsamında toplanan paralar ise yollardan altyapımı çalışmalarına, eğitimden sağlığa, devlet çalışanları maaşlarından güvenlik yapılanmalarına kadar birçok alanda harcanacak olan bütçeyi oluşturur.
Vergi Türleri Nelerdir?
Vergi kazanç ya da tüketim esasına dayalı olarak belirlendiği için farklı türleri bulunur. Bunları şu şekilde sıralayabiliriz;
Gelir Vergisi: Gerçek kişilerin bir yıl içerisinde elde ettikleri kazanç ve iratların safi tutarına denir. Bunlar arasında ticari ve zirai kazançlar, gayrimenkul sermaye iratları, menkul sermaye iratları, serbest meslek kazançları ve diğer kazanç ile iratlar bulunur.
Kurumlar Vergisi: Kurumların kendileri ya da iş ortaklıkları sonucunda kazandıkları gelir üzerinden hesaplanan vergi türüne denir. Dernek ve vakıfların iktisadi kuruluşları, iktisadi kamu kuruluşları, sermaye şirketleri ve kooperatifler bulunur.
Katma Değer Vergisi (KDV): KDV en yaygın vergi türü olmakla birlikte bir ürün ya da hizmetin çıktığı ilk elden son tüketiciye kadar gittiği tüm sürecin aşamaları KDV’ye dahildir. Yurt içindeki her mal ve hizmet ile yurt dışına ithal edilen her mal ve hizmetin getirisi olan kazanç üzerinden hesaplanır.
Özel Tüketim Vergisi: Vergi kanunları çerçevesinde belirlenmiş olan mal ve hizmetler karşılığında talep edilir. Avrupa Birliği’nin standartları kapsamında lüks sayılan tüketim alışkanlıklarına konu olan ve çevreye zararlı olan hizmet ve ürünleri kapsamaktadır.
Damga Tüketim Vergisi: Kanun bazında belirlenmiş olan kağıtlar için uygulanan vergidir. Bu kağıtların yazılıp imzalanması ya da imza yerine geçen bir mühür ihtiva etmesi gerekir. Fiziksel olarak varlığı bulunan bu kağıtların elektronik ortama aktarılması imza ya da imza yerine geçen mührü elektronik olarak barındırması da söz konusudur.
Motorlu Taşıtlar Vergisi: Bu vergi kapsamında trafik şube ya da büroları ile Sivil Havacılık Genel Müdürlüğü’ne kayıtlı bulunan motorlu taşıtlar yer alır. Bu verginin çerçevesi Motorlu Taşıtlar Vergisi ile belirlenir ve bahsi geçen araçların tanımı 5. ve 6. maddeye göre yapılır.
Emlak Vergisi: Gayrimenkul sahibi kişilerin karada ya da su üzerinde sabit inşaat halinde bulunan yapıları için ödedikleri vergi türüdür. Kapsamı Bina Vergisi ile belirlenir. Gayrimenkul sahiplerinin de sahibi oldukları gayrimenkul ile ilgili belediyelerin Emlak Vergisi birimine beyanda bulunması gerekir.
Vergi Nasıl Hesaplanır?
Farklı türleri bulunan vergileri arasında en çok hesaplanmasına ihtiyaç duyulan gelir vergisidir. Gelir vergisinin hesaplanması temelde gelir vergisinin, gelir vergisi oranı ile çarpılması şeklinde hesaplanır. Ancak gelirin artması ile gelir vergisi oranı da artar. Dolayısıyla 2019 yılında ücret bazında uygulanacak olan geliriniz ;
0 ile 18.000 arasında ise % 15
18.001 ile 40.000 arasında ise % 20
40.001 ile 98.000 arasında ise % 27
98.001 ve fazlası ise %35 olarak belirlenir.
Ücret harici olanlar için ise 2019 yılındaki geliriniz;
0 ile 18.000 arasında ise % 15
18.001 ile 40.000 arasında ise % 20
40.001 ile 98.000 arasında ise % 27
98.001 ve fazlası ise %35 olarak belirlenir.
Gelir miktarı ile bu oranları çarptığınız zaman ise vergi tutarını elde edebilirsiniz.
Daha fazla bilgi için Gelir Vergisi Kanunu Madde 103’ü okuyabilir ya da muhasebecinize danışabilirsiniz.